Sağlık Bakanlığı Aşı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tarlan Mammedov, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı “Nicotiana Benthamiana” adlı yeşil bitki hücrelerinde virüs antijenleri üretimi için Akdeniz Üniversitesinde yaklaşık bir ay önce çalışmalara başladıklarını bildirdi.
ABD’de yaklaşık 14 yıl aşı gelişimi üzerine çalışan ve 2014’ten bu yana da Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Enzim ve Mikrobiyel Biyoteknoloji Bölümü’nde sıtma, şarbon ve kuduz aşılarının üretimini gerçekleştiren Prof. Dr. Mammedov, AA muhabirine, tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 için de aşı geliştirmek amacıyla kolları sıvadıklarını söyledi.
Laboratuvarda özel olarak ürettikleri tütün bitkisi familyasına ait “Nicotiana Benthamiana” üzerinde çalıştıklarına değinen Mammedov, aşı, antikor ve tarımsal olarak tedavi amacıyla kullanılan her türlü protein üretimi için bitki ekspresyon sistemini kullandıklarını belirtti.
Sisteme göre ilgili aşı genlerini yeşil bitki yaprakları hücrelerine aktardıklarını anlatan Tarlan Mammedov, bu hücrelerde de insanları ölümcül virüslerden, bakterilerden ve parazitlerden koruma gücüne sahip aşılar, antikorlar ürettiklerini dile getirdi.
Bu sistemle şarbon, kuduz ve sıtma aşıları geliştirdiklerini vurgulayan Mammedov, aynı sistemi Kovid-19 virüsü için kullanmaya başladıklarını ifade etti. Hedef antijenler tanımlandı, sıra genlerin transferinde
Prof. Dr. Mammedov, virüsün antijenlerini bitki yapraklarından üreteceklerini belirterek, şöyle konuştu:
“Kovid-19 virüsünün antijenlerini yeşil bitki yapraklarında üreterek, ölümcül virüsten koruma gücüne sahip bir aşı geliştireceğiz. Şu anda hedef antijenleri ve proteinleri tanımladık. Kovid-19 virüs genini ABD’den sipariş ettik, yakın zamanda genler gelince laboratuvarda yeşil bitki yapraklarına transfer edilecek ve burada antikorlar üretilecek. Saflaştırma işlemi de gerçekleştirildikten sonra hayvanlarda ve insanlarda ilk testlerini yapacağız.”
“Nicotiana Benthamiana” bitkisinden gen transferi konusunda başarılı sonuçlar elde edildiğine dikkati çeken Mammedov, bu bitkiyi Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Laboratuvarı’nda kendilerinin yetiştirdiğini ve bilimsel çalışmalarda kullandıklarını söyledi.
Aşı geliştirme çalışmalarının en az 6 ay sürebileceğini ifade eden Tarlan Mammedov, en kısa sürede sonuçlanması için laboratuvarda 15’den fazla kişiden oluşan bir ekiple yoğun şekilde çalıştıklarını bildirdi.
“Koronavirüste de başarılı olacağımıza inanıyoruz”
Prof. Dr. Tarlan Mammedov, yaptıkları çalışmalarla ilgili bilgileri Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya da ilettiklerini, kendilerine gerekli desteğin sağlandığını kaydetti.
Kendisi ve ekibinin bu aşıya odaklandıklarını vurgulayan Mammedov, “Sıtma, şarbon, kuduz gibi çok çetin aşılarda başarılı olduk. Koronavirüste de başarılı olacağımıza inanıyoruz. Yoğun bir şekilde çalışıyoruz, ancak bu çalışmalar zaman alıyor. İnsanlarımızdan bu sürede kendilerini korumalarını, gerekli tüm önlemleri almalarını istiyoruz.” diye konuştu.