Mobilya Sektöründe Eleman Sıkıntısı ve Çözüm Önerileri
Yıllık 12 milyar dolarlık üretim hacmi ile 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren ve 500 bin kişinin istihdam edildiği Türkiye mobilya sektörü, “yetişmiş ve ara eleman sıkıntısı” ile karşı karşıya kalmaktadır. Sektör temsilcileri, meslek liselerinin daha fazla teşvik edilmesi ve imalat sanayisinde çalışanlara bazı vergisel avantajların sunulması gerektiğini vurguluyor. Eleman sıkıntısının devam etmesi durumunda üretim süreçlerinde ciddi sorunların yaşanabileceği ifade edilmektedir.
Mobilya Sektörü Başarı Grafiği Çiziyor
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, Türkiye’nin dünya mobilya ihracatında 7. sıraya yükseldiğini ve üretimde de ilk 12 ülke arasına girdiğini belirtti. Güleç, tasarım alanında da önemli başarılar elde ettiklerini ifade ederek, şunları ekledi:
- Son 20 yıldaki başarımızın temel nedeni üretimdir.
- Mobilya sektöründe 46 bin üretici firma bulunmaktadır.
- İmalatçı firmaların %10’u ve imalat sanayisinde çalışanların %5’i mobilya sektöründedir.
- 10 yıl önce dünya mobilya ticaretinden %0,7 pay alırken, bugün bu oran %2’ye çıkmıştır.
- Türkiye’nin ihracatındaki payımız ise %0,8 iken %2’yi aşmıştır.
Üretim İçin İstihdam Gerekli
Güleç, 2028 yılı itibarıyla dünyanın ilk 5 mobilya ihracatçısı ve üreticisi olmayı hedeflediklerini vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:
“Burada en önemli konu üretimdir. Üretim için ne gerekir? İstihdam ve meslek sahibi insanlarımızın varlığı. Ancak günümüzde en büyük sorun, imalatta çalışacak insan bulamamaktır. Yıllık 12 milyar dolarlık mobilya üretiyoruz ve doğrudan mobilya imalatında 260 bin kişi istihdam edilmektedir. Mağazalarla birlikte bu sayı toplamda 500 bin kişiye ulaşmaktadır. Mobilya sektörü, dünya ile rekabet ederken, bu istihdam avantajını da kullanmıştır.”
Tehlike Çanları Çalıyor
Güleç, imalatta çalışacak personel bulmakta zorlandıklarını ve insanların bu alanda çalışmak istemediğini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu durum, bizim için ciddi bir tehlike çanları demektir. Mobilyada yaklaşık 30 meslek dalı bulunmaktadır. Yeni teknolojilerle birlikte belki 35 meslek dalı oluşmuş durumda. Ancak bu meslekleri yetiştirmek için çalışacak eleman bulamıyoruz. Endüstri meslek liselerini özendirmemiz gerekiyor. İnsanlarımız, mobilya ya da imalat sektöründe çalışmayı tercih etmiyorsa bu durumu ciddiye almalıyız.”
Her Meslek Dalına İhtiyaç Var
Güleç, sektörde hangi meslek dalında en çok eleman ihtiyacı olduğuna dair, “İster oymacı ister döşemeci, ister kaplama dikiş ustası ister CNC operatörü, isterseniz düz işçi deyin, hepsine ihtiyacımız var.” diyerek ifade etti.
Pazar Kaybı Tehlikesi
Güleç, gerek ekonominin genelinde gerekse de mobilya sektöründe birçok sorunun zamanla aşılabileceğini, ancak çalışacak insan bulamazlarsa pazar kaybı yaşayacaklarını belirtti. “200 ülkeye ihracat yapıyoruz ve Türk mobilyası olarak dünyanın dört bir yanında yer alıyoruz. Eğer imalat yapamaz ve imalatta çalışan bulamazsak, sorunlarımızı çözmemiz mümkün olmaz,” dedi.
Mobilya Sektöründe Gelecek Var
Güleç, sektördeki istihdam sorununu çözmek için anne babalara büyük görev düştüğünü belirterek, “Mobilya sektöründe çok iş var. Çocuklarını mobilya sektörüne, endüstri meslek liselerine ve çıraklık okullarına yönlendirsinler. Burada mutlu olabilecekleri ve geleceği olan bir meslek var. Mobilya, geleceği olan bir meslek.” şeklinde çağrıda bulundu.
Maaş Sorunu Yok
Sektördeki maaşlara ve kazançlara değinen Güleç, iyi meslek sahibi olanların ücret açısından oldukça başarılı olduklarını, katma değerli üretim yapan firmaların, “meslek sahibi insanlar gelsin, maaş problemi yok” dediğini ifade etti.
Mobilya Mezunlarına İstihdam Garantisi
Ahmet Güleç, MOSFED olarak daha önce İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile protokol imzaladıklarını hatırlatarak, meslek liselerinin mobilya bölümünden mezun olan herkesi istihdam etmeye hazır olduklarını şu şekilde açıkladı:
“Hangi bölgede, hangi meslek lisemiz varsa, kaç tane mezun verecekse hepsini istihdam etmeye hazırız. 15 mobilya derneğimizle üzerimize düşeni yapacağız. İnsanlarımızın meslek liselerini tercih etmeleri için üzerimize düşen ne varsa sahada da çalışmaya hazırız. ‘Türkiye’nin geleceği ihracatta’ diyoruz ama ihracatın geleceği de imalatta.”
Personel Bulma Sorunu
Modoko Başkanı Koray Çalışkan da sektörde yaşanan yetişmiş ve ara eleman sıkıntısına dikkat çekerek, “Mobilya sektörü dolaylı olarak 500 bin kişinin çalıştığı bir sektördür. Geçen yıla göre büyümemiş olmasına rağmen personel bulmakta problem yaşıyoruz. Hangi firmaya giderseniz gidin, en az personel sorunu yaşayan firmada bile %30 mavi yaka sıkıntısı var,” dedi.
Meslek Liselerine Yönlendirme Çalışmaları
Bu soruna çözüm bulma çalışmaları kapsamında Türkiye’nin en çok mobilya üreticisinin bulunduğu bölgelerden olan Ümraniye’de İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Ümraniye Kaymakamlığı ile işbirliği yaptıklarını belirten Çalışkan, “Ne kadar ilkokul varsa müdürlerini Sayın Kaymakamımızın öncülüğünde topladık. ‘Akademik başarısı çok olmayan çocuklarımız LGS’ye girerken meslek liselerini tercih etsin’ dedik.” diye konuştu.
İmalat Sektöründe Artan Gelirler
İmalat sanayisinde çalışanların gelirlerinin her geçen gün arttığını vurgulayan Çalışkan, “Niye? Çünkü yapan yok. Avrupa’da görüyorsunuz, bir usta bir yere giderken neredeyse jiple gidiyor. Bizde de yavaş yavaş bu durum olmaya başladı.” ifadelerini kullandı.
Kendi İşini Kurabilen Ustalar
Koray Çalışkan, mobilya üretiminde çalışanların sektöre çırak olarak katılsalar bile bir süre sonra kendi işlerini kurabildiğini, sektördeki şirket sahiplerinin birçoğunun ustalıktan geldiğini belirtti.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
