Geçtiğimiz hafta ortaya çıkan gizemli virüs; Çin’nin Wuhan kentinde birden bire en az 400 kişiye bulaştı ve 9 kişinin yaşamını yitirmesine sebep oldu. Bahsedilen Corona virüsü bugüne kadar, Çin, Tayland, Japonya, Rusya, ABD ve Güney Kore’de görüldü.
Virüsün ilk başlarda insandan insana bulaşmayıp, havadan yayıldığı düşünülüyordu. Ancak ilerleyen dönemde ortaya çıkanlara göre, insandan insana da yayılan virüs dünya genelinde panik yaratmaya başladı. Son olarak Çin, Wuhan şehri için geniş güvenlik önlemleri almaya başladı.
ABD’deki Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’nün başkanı Anthony Fauci, Scientific American ile yaptığı röportajda Corona virüsü hakkında bazı sorulara açıklık getirdi.
ABD vatandaşı olan hasta Corona virüsüne nasıl yakalandı?
“Hayvan deposunun olduğu herhangi bir pazarda bulunmadı ve hasta bir insanla herhangi bir temasta bulunmamıştı. Bunlar şaşırtıcı değil. İnsanlar bazen solunum enfeksiyonlarına kaynağını bilmeden maruz kalabiliyor ve hasta Wyhan’a gitmişti.”
Corona virüsünün en muhtemel kaynağı Wuhan’da bulunan hayvan pazarı mı?
“Virüsün hayvanlardan bulaştığı neredeyse kesin.”
Cürüna virüsünün solunum yolları ile bulaştığından şüpheleniyor musunuz?
Solunum yolu enfeksiyonları respiratuar damlacıklar sayesinde bulaşır. Bu tip bulaşma fazlasıyla iyi bir tahmin. Virüsün bu şekilde bulaştığını henüz kanıtlayamadık, fakat muhtemel bir durum. Ateş, öksürük, ciğerde infiltrat ve solunum enfeksiyonları gördüğünüz zaman, bu ihtimal yükseliyor.”
Bu virüs SARS ve MERS gibi diğer koronavirüslerine benziyor mu? Farkları neler?
“Ortaya çıkan bu yeni virüs SARS ile aynı aileden. SARS ile moleküler benzerlikleri bulunuyor. MERS yerine SARS virüsüne daha yakın, fakat tamamen aynı değiller.”
Corona virüsünün ölüm oranını biliyor muyuz?
“Bu tahmin etmesi zor bir hedef. Vakalara bakacak olursak bugüne kadar 6 kişi öldü.(Röportajın yapıldığı tarihte bu şekildeydi.) Yalnızca hastaneye kaldırılan hastaları görüyoruz. Semptom olmadan enfeksiyon olsaydı ölüm oranı daha düşük olurdu.”
“Semptomatik hastalarda ölüm oranı %2 civarında. SARS’ta bu durum %10, MERS’te ise %30-35 civarındaydı. Bu hastalıklardan daha güçsüz de olabilir, gelişerek daha güçlü de olabilir. Henüz çok erken.”
Enfeksiyon, diğer solumun yolu enfeksiyonlarıyla aynı değil mi? Nasıl ayırt ediyorsunuz?
“Bu durum sendromik ve epidemiolojik değerlendirme oluyor. Yani birisi Washington’daki acil sevire solunum hastalığı nedeniyle müracaat eder ve Çin’e hiç gitmemişse, muhtemelen grip ya da başka bir virüse sahip anlamına gelir. Ancak hasta olan kişiler Wuhan’dan gelmişlerse muhtemelen koronavirüsüne sahiptirler. Semptomşar birkaç virüsle ortak, bu nedenle değerlendirme epidemiolojiye göre yapılıyor.”
Corona virüsü bulaşan hastalar nasıl tedavi ediliyor?
“Genellikle semptomatik tedavi oluyor. İnsanda ve laboratuvarda denenen deneysel virüs önleyiciler bulunuyor. Hasta bakteriyal enfeksiyonlara sahipse, antibiyotik veriliyor. Solunum sıkıntısı yaşıyorlarsa solunum cihazına bağlıyoruz. Çin’de bulunan çoğu hasta iyi durumda. Fakat bu kişiler hala hasta ve solunum cihazına bağlı durumdalar.”
Corona virüsü için tedavi ne zaman gelecek?
“Şu an zaten bir tedavi geliştirmeye başladık. Moderna isimli bir şirketle RNA tabanlı bir platform üretmek için anlaştık.Üç ay içerisinde ilk denemeler için bir adayımız olacak. Tabii ki bu durum üç ay içerisinde kesin bir ilaca sahip olacağımız anlamına gelmez. Acil bir durumda bile bu süreç bir yıldan fazla sürebilir. Ancak üzerinde çalışıyoruz.”
Koronavirüsler ne kadar yaygın? İnsanlara ne sıklıkla bulaşırlar?
“Koronavirüsler soğuk algınlıklarının %10-30 kadarını oluşturur. Geçtiğimiz 18 sene içinde hayvan kaynaklı üç virüse rastlandı. SARS, MERS ve şimdi de bu virüs. Taşıyıcı bir sürü aracı olabilir. SARS ve ÖERS’te ana taşıyıcı olarak yarasa düşünülüyordu. Bu virüsün taşıyıcısının ne olduğunu henüz bilmiyoruz.”
