Son dönemlerde yapılan bilimsel çalışmalarda Kovid-19’a karşı geliştirilen aşıların güvenli ve etkili oldukları görülmektedir. Aşı vücutta antikor düzeylerini çıkararak hastalığa karşı koruyucu etki yapmaktadır. Bağışıklığı zayıflamış hastalarda aşının etkinliği daha az olabilmektedir. Ancak yine de kanser tedavisini bitiren ve ilik nakli ile iyileşen hastalara, aşının herhangi bir bileşenine karşı reaksiyonu yoksa Kovid-19’a karşı aşı olmaları önerilmektedir.
Aşı olunsa da korunmaya devam edilmeli
Bağışıklığı baskılanmış kan ve lenf kanserli hastaları ve ilik nakli yapılmış kişilerin aşılamaya yanıt olarak ne ölçüde bağışıklık geliştireceği konusu önümüzdeki günlerde daha da netlik kazanacaktır. Aşılanmış hastalar da kendilerini Kovid-19’a maruz kalmaktan korumak için mevcut yönergeleri çok sıkı takip etmeye devam etmelidir. Bağışıklığı baskılanmış kanser ve ilik nakli hastalarının da diğer bireyler gibi maske, sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uyması gerekmektedir.
Tedavi ve takip süreçleri önemli
Pandemi sürecinde Kovid-19 endişesi ile pek çok hasta tedavisini yarım bırakabilmekte ve planlanan doktor kontrollerine gitmekten kaçınabilmektedir. Bu durum hastalığın ilerlemesine neden olabilir ve hayati tehlikeye dahi yol açabilir. Takip ve tedaviler kesinlikle aksatılmamalıdır. Ayrıca aşı olacak hastaların ilaç programında da çeşitli düzenlemeler yapılmaktadır. Hematoloji Onkoloji uzmanları; kemoterapi, immünoterapi, radyasyon tedavisi veya ilik nakli dahil kanser tedavisi gören hastaların bu süreçlerinde daha önceden de farklı aşı türlerinde yoğun bir deneyimine sahiptir. Bağışıklığı direkt veya dolaylı yoldan etkilediği bilinen kemoterapötik ilaçları kullanan veya ilik nakli tedavisi alan hastalar için; aşının etkinliğini korumak ve bağışık yanıtı desteklemek amacıyla hali hazırda uygulanan tedavi döngüleri arasında uygun bekleme sürelerinden sonra aşı yapılması gibi iyi bilinen geleneksel stratejiler hastanın kendi doktorları tarafından yönetilebilir.
Kanser tedavisi gören hastalara öneriler
1-Kanser hastalarının doğru maske kullanması son derece önemlidir. Günlük hayatta eğer mümkünse toplu taşıma kullanılmaması, eğer bu durum zorunluysa çift maske takılması önerilebilir.
2-Sağlıklı beslenmeye özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Uzmanların önerdiği gıdalardan dengeli bir şekilde, uygun miktarlarda tüketilmelidir.
3-Sağlıklı bir uyku bağışıklık sistemini güçlendirir. Uyku düzeninin bozulmamasına özen gösterilmelidir.
4-Kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmaktan kaçınılmalı, mümkünse seyahat edilmemelidir.
5-Aile bireyleri dahil kimse ile önlem almadan temas edilmemeli, sosyal mesafeye ev ortamında da uyulmalıdır.
