Kan basıncı, kalbin pompaladığı kan miktarı ve damarlarda kan akışına karşı oluşan direnç ile ilgilidir. Kalp daha fazla kan pompaladıkça ve damar daraldıkça kan basıncı yükselir.
Tansiyon, büyük ve küçük tansiyon olmak üzere ikiye ayrılır. Büyük tansiyon ya da diğer adıyla sistolik kan basıncı, kalbin kasılarak kan pompaladığı andaki basıncın ölçüsüdür.
Küçük tansiyon ya da diastolik kan basıncı ise kalp atımı arasındaki sürede damarlardaki basıncın göstergesidir. Hipertansiyon tanısı için kişinin farklı zamanlarda ölçülen en az iki kan basıncı değerinin 140/90 ve üzerinde olması gerekir.
130/80 ve 140/90 arasındaki tansiyon değerleri ‘sınırda yüksek’ olarak kabul edilir. Kişide diyabet, kronik böbrek hastalığı gibi rahatsızlıkların varlığında kan basıncının 130/80 ve üzeri olması hipertansiyon tanısı için yeterli olur.
Yüksek tansiyon genellikle hiçbir belirtiye neden olmadan ilerleyen sinsi bir hastalıktır. Bazı kişilerde burun kanaması, baş ağrısı, nefes darlığı gibi semptomlara yol açabilir ancak bu semptomlar tansiyon çok yüksek değerlere ulaşıncaya kadar ortaya çıkmaz.
Damar duvarlarındaki yüksek basınç hem damarlara hem de organlarda hasar oluşumuna neden olur. Yüksek tansiyon hastalığının süresi arttıkça ve tedavi ile kontrol edilmedikçe oluşan bu hasarın boyutu da artar.
Hipertansiyon başta damarlar ve kalp olmak üzere böbrek, göz, beyin gibi organlara zarar verir. Tedavi ile normal değerlere düşürülemeyen tansiyon çok sayıda sağlık problemine yol açabilir.
Bu problemler: Damarların sertleşmesine (ateroskleroza) bağlı olarak gelişen kalp krizi, inme, kan damarlarının yüksek basınç nedeniyle çıkıntı oluşturması ve bu çıkıntının çatlaması sonucu oluşan ağır komplikasyonlar, kalbin damarlardaki yüksek basıncı aşmak için daha fazla çalışmaya başlaması, kalp kasının aşırı büyümesi ve buna bağlı gelişen kalp yetmezliği, böbrekteki damarların daralmasına bağlı olarak böbrek fonksiyonlarının bozulması, göz damarlarının daralması, kopması ve görme yetisinin kaybedilmesi beyni besleyen damarların daralması, tıkanması sonucu demans gelişimi olarak sıralanabilir.
