Karadeniz Bölgesi’nin en önemli geçim kaynağı olan fındık, Türkiye’de en fazla Ordu ilinde üretilmektedir. Ancak bu yıl, fındık üreticileri kahverengi kokarca zararlısının yol açtığı büyük sorunlarla karşı karşıya. İlin sahil kesimlerinde bulunan ilçelerde, fındık üreticileri, mahsullerinin büyük bir kısmının zarar gördüğünü ifade ediyor.
Üreticiler, kahverengi kokarcanın neden olduğu hasar nedeniyle çürüyen fındıklarını ayıklamak ve yüksek fiyatlarla satabilmek için 30 dereceye ulaşan sıcaklık altında fındıklarını seçerek çürüklerinden ayırmaya çalışıyor. Fındıklarını satarken bölgeler arasında farklılıklar yaşadıklarını, bazı manavların hiç satın almadığını, bazılarının ise çok düşük fiyatlar teklif ettiğini belirtiyorlar.
“İnsanlar Zehirlenmesin Diye Seçiyoruz”
Fındık üreticisi Emine Telci, kahverengi kokarcanın zarar verdiği fındıkları ayıklamaya çalıştıklarını, bu sayede fındıklarını yüksek fiyatlarla satmayı umduklarını söyledi. Telci, “Zarar çok; 500 kilogram fındıkta 2 teneke çöpe attık. Seçmemiz gerekiyor çünkü bu, insanları zehirler. Sattığımız yere de ayıp olur. Bu yüzden zararlı fındıkları temizlemeye çalışıyoruz. Bazı yerlerde çok fazla zarar var. Manavların giden fındıkları geri gönderdiklerini duyduk. Arkadaşımızın fındığını harmana geri dökmüşler, zarar o kadar büyük. Biz işçiye toplattık ve kişi başı bin 500 TL yevmiye verdik. Şu an zarardayız.”
“Devlet Büyüklerimizden Yardım Bekliyoruz”
Perşembe ilçesi Efirli Mahallesi’nde yaşayan Makbule Dere, bu yıl fındığın kendilerini çok mağdur ettiğini belirtti. Dere, “Kahverengi kokarca adını koydular, o şekilde gidiyor. Şimdi manavlar da çok ucuz fiyata alıyor, biz şimdi ne yapacağız? Devlet büyüklerimizden bu konuda yardım bekliyoruz. Fındık manavları fiyatları çok düşürüyor, ‘kokarca değdi’ diyerek 40 liraya kadar düşürenler var; o yüzden çok mağduruz. Bizim fındığımızda acılık ve leke yok, manavlar böylelikle fındığı ucuza mal etmek istiyorlar ve ‘yağ yaparız’ diyorlar. Yağ yapılacaksa bu da sahtekarlıktır. Aldıkları acılı fındık ile yağ yapıp insanları zehirleyecekler. Devletimize sesleniyorum, burada yine bir hile var.”
“İneği Satıp İşçilerin Parasını Ödedim”
2024 yılı fındık mahsulünün ellerinde kaldığını aktaran Makbule Dere, “Bir işçinin günlük yevmiyesi bin 500 TL. Ben, işçilerin parasını verebilmek için, onların da mağdur olmaması adına ahırdaki ineğimi sattım ama bu sefer ben mağdur kaldım.”
“60 Liradan Fındık Satan Var”
Efirli Mahallesi’nde fındık üreticisi Yılmaz Telci ise, “Bölgemizde kokarca durumu 2023 yılının Eylül ayında başladı. O zamandan bu yana yapabildiğimiz kadar ilaçlama yaptık ama etkili olmadı. Sonuç olarak fındıkta randıman ve rekolte düştü. Buna rağmen fındık alım fiyatları düştü. Şu anda büyük bir sıkıntı var. İşçiliğin de yüksek olması bizi olumsuz etkiledi; bu yıl fındık tamamıyla zarar. Benim fındığım 45 randıman geldi ancak 30 randıman gelen dahi var. Piyasa manavlarda 115 lirayla başladı, sonrasında 110 liraya geriledi. Ben 99 liraya verdim ama 60 liraya satan komşularımız oldu.”
Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı (İHA)
