Çocuklarda görülen uyku problemleri nelerdir?
Kabuslar: Çocuklarda en sık görülen uyku bozukluklarının başındadır. Bu durum 3 – 5 yaş arasında daha fazlayken tüm yaş gruplarında da meydana gelebilir. Stresli ve kaygılı dönemlerde daha sık kabus görülebilir. Bunun belli bir tedavisi yoktur fakat vakalarda uyaranlar önemlidir. Örneğin; çocuklar etkilenebilecekleri çizgi filmler seyrettiklerinde, şiddet içeren oyunlar oynadıklarında veya korku hikayeleri duyduklarında kabuslar artabilir.
Uyku terörü: Kabuslardan sonra en çok karşılaşılan uyku problemidir. Çocuk uyuduktan iki üç saat sonra ağlayarak ve bağırarak korku içinde gözlerini açar, bunu yaparken aslında ağır uykudadır. Ancak yaşanan uyku teröründe gözler açık olduğu için ebeveynler onları uyanık zannederler. Çocuk bu sırada uyandırılmaz ve tekrar yatırılırsa sabah bu durumu hatırlamaz.
Uyurgezerlik: Sıklığı önemlidir, genellikle 4 – 8 yaş civarında başlayıp ergenliğe doğru azalma gösterir. Uyurgezerlikte de yine gözler açıktır ama bakışlar donuk ve hareketsizdir. Emniyet tedbirleri çok önemlidir çünkü çocuk uyku sırasında bilinçsizce yaptığı eyleme devam edebilir.
Narkolepsi: Uyanıkken aniden gelen uyku ataklarıdır. Kişi konuşurken veya yemek yerken biranda uykuya dalar, buna bazen ayaktayken yere düşmelerde eşlik edebilir. Gündüz olan bu uyku ataklarının sıklığı çocukların günlük yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Aniden düştüğünde kafasını çarpmasına ve çocukta ciddi bir hasar oluşmasına neden olabilir.
Huzursuz Bacak Sendromu: Gündüz genellikle fazla sıkıntı yaratmaz, gece uykuda veya istirahat halinde ortaya çıkar. Bacaklarda ağrı, karıncalanma gibi bir huzursuzluk hissidir. Huzursuz bacak sendromunun altında yatan farklı tıbbi durumlar olabilir. Çocuklarda demir ve B12 eksikliği, böbrek hastalığı bunlardan bazılarıdır.
Çocuklarda uyku bozukluğuna neden olabilecek faktörler:
- Çocuğun mizacı,
- Anne, baba ve çocuk arasındaki iletişim,
- Beslenme,
- Hastalık,
- Fiziksel koşullar,
- Yatma saatleri.
Çocuklarda daha sağlıklı uykuya yönelik öneriler nelerdir?
- Yatağın korunaklı olması,
- Yatağa uyanık halde bırakılması ve kendi kendine uyumayı öğrenmesinin sağlanması,
- Sallanma ve emme gibi bir araç kullanılmadan uyumanın öğretilmesi,
- Odanın çok karanlık olmaması,
- Uyku saatlerinden ödün verilmemesi,
- Uyuduktan sonra yerinin değiştirilmemesi,
- Sevdiği bir oyuncağı ile uyumasına izin verilmesi,
- Uykudan önce masal anlatılması veya ninni söylenilmesi,
- Yatağa aç olarak yatırılmaması,
- Gece uyarıcı özelliği olan besinlerden uzak tutulmasıdır.
