Çin’in Elektrikli Araç Üretimi ve Kullanımı
Çin, elektrikli araç üretimi ve kullanımı açısından küresel pazarlarda en büyük başarı hikayelerinden birini yazıyor. 2021 ile 2022 yılları arasında, ülkedeki elektrikli araç satışları 1,3 milyondan 6,8 milyona fırlayarak, 2022 yılında dünyadaki elektrikli otomobil satışlarının üçte birinden fazlasını oluşturdu. Bu durum, Çin’in 2021’de dünya toplamının yüzde 33’ünü üreterek en büyük tek karbon yayıcısı konumuna gelmesine katkıda bulundu. Ulaşım, Çin’in emisyonlarının yaklaşık yüzde 10’unu oluştururken, hükümet emisyonları 2030 yılına kadar zirveye çıkarma hedefini belirlemiş durumda. Son raporlar ise, bu hedefe daha erken ulaşma olasılığını ortaya koyuyor.
Otomobiller Elektrikliye Dönüşüyor
Hükümetin planı çerçevesinde, 2030 yılına kadar yollardaki araçların yüzde 40’ının sadece elektrikli otomobillerden oluşması bekleniyor. Haziran 2022 itibarıyla, ülke genelinde 312 milyon sivil araç bulunmakta ve bunların yaklaşık %3,2’sini akülü elektrikli araçlar oluşturmaktadır.
Çin Elektrikli Araç Pazarında Nasıl Zirveye Çıktı?
Çin’in elektrikli araç sektörü, hükümetin yıllardır sağladığı sübvansiyonlar, vergi indirimleri ve altyapı geliştirme gibi önemli müdahaleler sayesinde büyük bir ivme kazandı. Hükümet, emisyonları azaltması ve yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşması için önemli politikalar ve piyasa müdahaleleri uygulama konusunda güçlü bir otoriteye sahip. 2001 yılında, Çin Hükümeti beş yıllık planında elektrikli araç teknolojisinin araştırılmasını teşvik etti. O tarihten itibaren, 2027 yılına kadar elektrikli araç satışlarının toplam satışların yüzde 45’ini oluşturması hedefleniyor. 2009 ile 2022 yılları arasında, milyarlarca yuan sübvansiyon ve vergi indirimi, elektrikli araç pazarına enjekte edildi ve şehirlerde altyapı geliştirildi.
Başarının Örneği: Changan
Chongqing merkezli otomobil üreticisi Changan, aynı bölgede dünya çapında bir Ar-Ge merkezi ve geniş bir fabrikaya ev sahipliği yapmaktadır. 1862 yılında kurulan devlete ait Changan, şu anda Mazda ve Ford ile ortak girişimlerde bulunmaktadır. Bugün, Çin’in sekizinci büyük elektrikli araç üreticisi konumunda olan Changan, showroom’larında kompakt otomobiller, lüks markalı spor arabalar, CATL pilleri ve Huawei teknolojisi ile çalışan büyük hibrit SUV’lar gibi çeşitli modeller sunmaktadır. Şirket, yalnızca elektrikli ve hibrit araçlara odaklanmak amacıyla 2025 yılına kadar içten yanmalı motorlu araç üretimini sonlandırmayı planlamaktadır. İlginç bir şekilde, Çin’de elektrikli araçların pazarlaması çevresel faydalara odaklanmaktan ziyade, maliyet avantajları üzerinde yoğunlaşmaktadır. Örneğin, Şanghay’da finans sektöründe çalışan 32 yaşındaki Rui Rui, elektrikli bir araç satın alarak plaka ücretlerinden yaklaşık 10.650 euro tasarruf ettiğini belirtmektedir.
Çevresel Fayda Düzeyi Tartışma Konusu
Elektrikli otomobillerin sağladığı gerçek çevresel fayda düzeyi hâlâ tartışma konusudur. Bazı çalışmalar, elektrikli araçların üretiminin çevreye etkisinin geleneksel araçlardan daha kötü olduğunu, ancak zamanla emisyon tasarruflarının bu durumu telafi ettiğini göstermektedir. Nature dergisinde bu yılın başlarında yapılan bir araştırma, elektrikli araçların Pekin, Şanghay ve Shenzhen’deki hava kalitesine etkisini incelemiştir. Çalışma, elektrikli otomobillerin kullanıldığı bölgelerde hava kalitesi endeksinde (kirleticileri ölçen) düşüşler tespit etmiştir. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Pekin Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, “pilli elektrikli araçların eşdeğer kilometrelerde yakıtlı araçların yerini aldığında, dikkate değer bir karbon azaltım etkisi” bulunduğunu ortaya koymuştur. Ancak, elektrik üretiminin hala büyük ölçüde kömüre dayalı olduğu Pekin ve Şanghay’da, elektrikli araçların elektrik tüketimi ile bağlantılı olarak nitrojen dioksit konsantrasyonlarında bir artış gözlemlenmektedir.
Şarj İstasyonlarına Dev Yatırımlar
Çin’in elektrikli otomobil pazarındaki liderliğine, şarj altyapısının önemli ölçüde geliştirilmesi de katkı sağlamıştır. Elektrikli araçların benimsenmesindeki en büyük engellerden biri olan şarj altyapısı sorunu, Çin’de kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. Ülke genelinde hızla artan şarj istasyonu sayısı ve yaygın hızlı şarj ağları, elektrikli araç sahiplerinin günlük kullanımlarını kolaylaştırmıştır. 2023 yıl sonu itibarıyla, Çin, dünya genelinde en fazla şarj istasyonuna sahip ülke konumundadır.
Sonuç olarak, Çin’in elektrikli otomobil pazarında lider konuma yükselmesi, devlet desteği, yerli üreticilerin inovasyonları, gelişmiş şarj altyapısı ve artan çevre bilinci gibi birçok faktörün bir araya gelmesiyle mümkün olmuştur. Bu başarının sürdürülebilirliği, Çin’in elektrikli araç teknolojilerindeki liderliğini koruma ve küresel pazarlarda daha fazla pay alma hedeflerine bağlıdır. Çin’in bu alandaki öncülüğü, dünya otomotiv endüstrisinin geleceğini şekillendirmeye devam edecektir.
