Chandrayaan-3’ün Çarpıcı Bulguları
Hindistan’ın Ay görevi olan Chandrayaan-3, Ay’ın geçmişine dair çarpıcı yeni veriler sunarak bilim dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Bilim insanları, Ay’ın güney kutbunun, oluşum dönemlerinde dev bir magma okyanusu ile kaplı olduğunu kesin olarak doğruladılar. Uzun zamandır bilim camiasında kabul gören bu teori, Ay’ın 4,5 milyar yıl önceki oluşum sürecinde erimiş kaya ve madenlerden oluşan magma okyanuslarıyla kaplı olduğu fikrini destekliyor. Ancak Chandrayaan-3’ün sağladığı veriler, bu teorinin özellikle güney kutbu için geçerli olduğunu net bir şekilde ortaya koydu.
Chandrayaan-3’ün İnişi
Ağustos 2023’te, Chandrayaan-3’ün iniş aracı Vikram, Ay yüzeyine başarılı bir şekilde indi. Vikram, Hintçede “bilgelik” anlamına gelen Pragyaan adlı tekerlekli keşif aracını da yanına alarak Ay’a bırakmıştı. Keşif aracı, “Alfa Parçacığı X-ışını Spektrometresi” adı verilen bir cihazla 23 ölçüm gerçekleştirdi. Bu ölçümler sonucunda, bilim insanları Chandrayaan-3 uzay aracının iniş yaptığı daha önce keşfedilmemiş bir bölgede, “ferroan anortozit” adı verilen bir mineral türünü tespit etti.
Hindistan’ın Gujarat eyaletindeki Ahmedabad kentinde bulunan Fiziksel Araştırma Laboratuvarı (PRL) çalışanlarından ve araştırmanın yazarlarından biri olan Prof. Dr. Santosh Vadawale, bulguların Ay’ın oluşumuna dair mevcut teorileri desteklediğini vurguladı. Yapılan ölçümlerde tespit edilen “ferroan anortozit” mineralinin yanı sıra, magnezyum elementine de rastlandı. Ekip, magnezyumun Ay’ın derinliklerinde yer aldığını ve yaklaşık 4 milyar yıl önce meydana gelen göktaşı çarpması sonucu oluşan, Pragyaan gezgini tarafından araştırılan alana 350 kilometre mesafede bulunan, 2 bin 500 kilometre çapındaki ve yaklaşık 8 kilometre derinlikteki Güney Kutbu-Aitken Havzası’ndan gelmiş olabileceğini belirtti.
