Bademcik ve geniz eti nedir?
Bademcikler (tonsil) ve geniz eti (adenoid), lenfoid doku denilen ve vücudun bağışıklık sisteminde rol oynayan organlardır.
Tonsiller yutak girişinde; dil kökünün iki yanında yerleşmişlerdir. Adenoidler ise nasofarinks adı verilen yutağın üst kısmında yani boşluğunun arka tarafında bulunurlar.
Bademcik ve geniz etinin vücuttaki görevi nedir?
Bademcik ve geniz eti, lenfoid dokunun bir parçasıdır ve lenfositler içerirler. Bu lenfositler, vücudun bağışıklık sistemine yardımcı olan antikorlar üretirler.
Ancak bademcik ile geniz etinin bağışıklık sistemindeki rolleri önemli düzeyde ve çoğu zaman fonksiyonel değildir.
Bademcik ve geniz eti alınan kişilerde bağışıklıkla ilgili hiçbir olumsuz durumun olmaması da bunu gösteriyor.
Bademcik iltihaplanırsa ne olur?
Bademcik ve geniz eti hem enfeksiyonlara hem de büyüklüğüne bağlı bazı sorunlara yol açabilirler.
Geniz eti daha çok çocukluk çağında problemli olmasına rağmen bademcik hem çocuklarda hem de erişkinlerde hastalığa sebep olur.
Sık geçirilen enfeksiyonlar, hem hastanın günlük yaşamını etkiler hem de sık sık ilaç kullanımına neden olur. Ancak geçirilen enfeksiyonların en önemli sonuçları, kalp kapakçıkları, eklem ve böbreklerin risk altında olmasıdır.
Enfeksiyonlar dışında tonsil ve adenoidin büyüklükleri de önemli sonuçlara yol açar. Bademciklerin büyük olması; yutma, beslenme ve konuşma sorunlarına yol açar.
Ayrıca bademcikler üzerinde biriken yiyecek ve doku artıkları ağız kokusu ve hijyen bozukluğuna neden olur.
Geniz eti dokusunun büyük olması her şeyden önce burun tıkanıklığına yol açar. Bu hastalarda ağzı açık uyuma ve horlamaya neden olur.
Burun, solunan havanın ısısını ve nemini ayarlar ve bazı zararlı partikülleri tutar. Bu nedenle ağız solunumu yapan hastalarda bazı solunum yolu problemlerine yol açar.
Geniz eti hangi problemlere yol açar?
Orta kulakta havalanma bozukluğu ve buna bağlı kulak zorunda çökme, işitme kaybı ve iletişim bozukluğu ortaya çıkar. Çene ve yüz kemiklerinde gelişim bozukluğu yaşanır. Geniz akıntısı nedeniyle boğaz iltihabı (farenjit), öksürük ve alt solunum yolu problemleri görülür. Baş ağrısı ve sinüzite sebep olur. Oluşan yüz ifadesi nedeniyle de ‘adenoid yüz’ görüntüsü meydana gelir.
Bademcik ve geniz eti iltihabı nasıl tedavi edilir?
Bademcik ve geniz etinin akut iltihaplarının tedavi şekli genellikle ilaçlardır. İlaç olarak en sık antibiyotikler, ağrı kesiciler ve eğer alerjik faktörlerde düşünülüyorsa antihistaminiklerdir.
Ciddi problemlere yol açmayan bademcik ve geniz eti problemleri, ilaçlarla tedavi edilmesine rağmen bazı durumlarda bademcik ve geniz etinin alınması gerekir.
Bademcik ve geniz eti hangi durumlarda alınır?
Bademcik ve geniz etinin alınmasına karar vermek, çoğu zaman kolay olsa da bazen hastayı belli bir süre takip etmeyi gerektirir. Ameliyata karar verilmesine neden olan durumlar ise şöyle sıralanabilir:
-Sık sık enfeksiyon geçirmesi (Genelde kabul edilen durum, birbirini takip eden yıllarda senede 4 veya daha fazla enfeksiyon geçirilmesidir.)
-Bademciklerde enfeksiyon olmasa da yutmayı zorlaştıracak kadar büyüme olması,
-Bademcik dokusunun tek taraflı büyümesi, (Lenfoma veya başka habis hastalıkların belirtisi olabilir.)
-Bademcik üzerinde ağız kokusuna neden olabilecek şekilde sık sık birikim olması,
-Geniz eti dokusunun nefes almayı bozarak apne nöbetleri oluşturacak kadar büyümesi,
-Geniz eti enfeksiyonlarının orta kulak iltihabı ve iletişim kaybına neden olması
Sık sık sinüzit ve alt solunum yolu problemlerine neden olması.
