Jüpiter’in Gizemleri: Juno Uzay Aracının Keşifleri
NASA tarafından Jüpiter araştırmaları için uzaya gönderilen Juno aracı, gezegenin derinliklerini inceleyerek önemli bulgular elde etmeye devam ediyor. Uzun yıllardır süren bu misyon, Jüpiter’in benzersiz özelliklerini keşfetmekte ve bilim dünyasına yeni bilgiler sunmaktadır.
Juno uzay aracından elde edilen yeni veriler, gezegenin yüzeyindeki dev kırmızı leke hakkında daha önce bilinmeyen birçok ayrıntıyı gün yüzüne çıkarmıştır. Jüpiter’in yüzeyinde, Dünya’dan bile görülebilen bu devasa fırtına, kırmızı renkli bir daire olarak dikkat çekmektedir. Ancak, bu lekenin gerçekte 16 bin kilometre boyunca daireler çizen, Dünya’nın tamamını yutacak kadar büyük ve yüzlerce yıldır varlığını sürdüren bir fırtına olduğunu belirtmek önemlidir. Bilim insanları, bu dev lekenin tam olarak ne zaman oluştuğunu, neden böyle bir şekle büründüğünü ve kırmızı renginin kaynağını hâlâ tam olarak çözememiştir.
Kırmızı Lekenin Küçülmesi
Son zamanlarda yapılan gözlemler, Jüpiter’in yüzeyindeki bu büyük kırmızı lekenin küçülmekte olduğunu göstermektedir. Uzmanlar, bu küçülmenin nedenine dair bazı teoriler geliştirmiştir. Uzun süre boyunca çevresindeki daha küçük fırtınaları yutarak büyüklüğünü korumayı başaran bu leke, artık bu küçük fırtınaların sayısında bir azalma yaşandığını göstermektedir. 2012 yılından bu yana, bu nokta daha dairesel bir hale gelirken, yılda yaklaşık 900 kilometre hızla küçülmektedir.
Yale Üniversitesi’nde uzay meteorolojisi alanında doktora öğrencisi olan baş yazar Caleb Keaveney ve ekibi, bilgisayar simülasyonları kullanarak kırmızı leke ile Jüpiter’deki daha küçük, geçici fırtınalar arasındaki etkileşimleri incelemiştir. Araştırmacılar, büyük kırmızı lekenin daha küçük fırtınalardan nasıl beslendiğini ve bu etkileşimin lekenin büyüklüğünü nasıl etkilediğini gözlemlemişlerdir. Modelin sonuçları, bu daha küçük fırtınaların ‘yemek’ olarak adlandırılmasının kırmızı lekenin büyümesine katkıda bulunduğunu öne sürmektedir. Bu durum, lekenin küçülmesinin, çevresindeki küçük fırtınaların azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir. Lekenin küçülmesine neden olan faktörleri anlamak, bilim insanlarına onun ‘nihai sonunu’ tahmin etme fırsatı sunabilir.
Derinliklere İnen Araştırmalar
Nasa’nın yeni araştırmaları, Jüpiter’in gizemli dev kırmızı lekesinin daha önce bilinenden çok daha derinlere indiğini ortaya koymuştur. Yapılan incelemeler, bu lekenin derinliğinin 500 kilometreye kadar inebileceğini, buna karşın jet akım rüzgarlarının 3 bin kilometre derinliğe kadar uzandığını göstermektedir. Bilim insanları, bu yeni bulguların dev leke ile ilgili diğer önemli sorulara da yanıt verebileceğini düşünmektedir. Bu sorular arasında, lekenin oluşumundaki girdapların yapısı ve bu girdapların nasıl güç kazandığı gibi konular yer almaktadır.
