Kulak zarı; dış ve orta kulak arasında yer alan çok ince bir dokudur. Dış kulak kanalından gelen ses dalgalarını alarak titreşime çeviren kulak zarı, bu titreşimleri orta kulağa iletir.
Orta kulağı dış kulak yolundan ayıran kulak zarı, zararlı mikroorganizmaların ve yabancı cisimlerin kulak içine geçmesini önleyerek koruma görevi üstlenir. Çeşitli sebeplere bağlı olarak kulak zarının delinmesi veya zarar görmesi durumunda sesleri duyma kalitesinde düşüklük yaşanmaktadır.
Bu durumlara dikkat, kulak zarınız zarar görebilir!
• Orta kulakta yaşanan enfeksiyonlar,
• Barotravma yani orta kulakta bulunan hava basıncı ile ortamın hava basıncının dengesinin bozulması,
• Yüksek desibelli sese maruz kalma,
• Kulak içine yabancı cisim kaçması,
• Şiddetli kafa travmaları,
• Uçak yolculuğu,
• Tüplü dalış yapmak,
• Şok dalgalarına maruz kalma,
• Kulak kanallarına sıcak veya soğuk asidik sıvının kaçması,
• Kulağa alınan sert darbeler,
• Kulağın üzerine düşülmesi,
• Spor yaralanmaları,
• Yüksek rakımlarda sürüş.
Hangi belirtiler ile ortaya çıkıyor?
Kulak zarının delindiğinin anlaşılabilmesi için bazı şikayetler göz önüne alınmalıdır. Buna göre;
• Kulakta oluşan ağrı,
• Akıntı gelmesi,
• Küçük veya büyük şiddetli işitme kayıpları,
• Baş dönmesi ve mide bulantısı,
• Kulak çınlaması,
• Yüzde meydana gelen his kayıpları.
Bu noktada kulak zarında oluşan yırtığın boyutu hastalığın tedavi seyri için belirleyici bir rol üstlenmektedir. Eğer kulak zarındaki yırtık küçük ise kendiliğinden kapanabilir. Yırtılma büyükse farklı cerrahi işlemler yapılmaktadır.
Ameliyat gerekli mi?
Orta kulak ve kulak kemiği içinde bulunan iltihabın temizlenerek kulak zarı ve ses iletim sisteminin onarılması işlemine timpanoplasti ameliyatı denir. Kulak zarı onarımı olarak da bilinen timpanoplasti, daha çok kulağında kronik orta kulak iltihabı bulunan kişilere uygulanır. Eğer kişi geçmişte kulak travmasına bağlı olarak kulak zarı yırtılması yaşarsa bu yırtığın tamirinde de yine aynı ameliyata başvurulur.
Ameliyat hastalığın boyutlarına göre;
• Sadece kulak zarındaki deliğin onarılması (Miringoplasti),
• Zar onarımı ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sisteminin onarılması (Timpanoplasti),
• Rastoid kemik içine ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (Mastoidektomi),
• Bu ameliyatların kombinasyonu (Timpanomastoidektomi) şeklinde uygulanabilmektedir.
Eğer problem sadece kulak zarındaki delik ile sınırlıysa ve delik küçükse kulağın sudan korunması durumunda iltihaplar yaşanmıyorsa ameliyat hastanın tercihi doğrultusunda yapılır. Buna karşın kolestatoma gelişmiş, orta kulak ve iç kulak kemiklerini eriten iltihap varlığında hayati tehlikelere varan sorunlar olabilme ihtimali mevcut olup bu hastaların mutlaka ameliyat olmaları gerekmektedir.
Ameliyat için 12-14 yaş sonrası ideal olmakla birlikte ileri derecede iltihabik durumlarda her yaştaki hastaya bu ameliyat uygulanır. Zarda delik olan kulağın sudan korunmasına ve burun ve sinüs bölgesinde enfeksiyon odağı olmamasına rağmen tekrarlayan kulak akıntıları olması halinde hem hayat kalitesini artırmak hem de işitme kaybının ilerlemesini ve iltihaba bağlı komplikasyonların oluşmasını önlemek için ameliyat uygulanır.
Ameliyat öncesi hastaya işitme testi uygulanır aynı zamanda tomografi çekilerek kulağın işitme durumu ve kulak kemiğinin iç yapısı ile ilgili bilgi edinilir. Ameliyat genellikle kulak kulak arkasından kesi yapılarak gerçekleştirilir.
Ameliyat genel anestezi altında ağrısız yapılmaktadır. Ameliyat süresi ameliyatta yapılacak işlemlere bağlı olarak 1-3 saat arası sürebilmektedir. Ameliyat sonrası kulak en az 1 ay sudan korunmalıdır.
