Öfke; gayet normal, genellikle sağlıklı bir duygudur. Fakat kontrolden çıktığında anda ve yıkıcı hale gelmeye başladığı zaman sorunlara neden olur. Tüm yaşamımızın genel kalitesinde problemlere yol açabilir.
Öfke anında vücutta neler olur?
Öfke hafif kızgınlıktan şiddetli öfkeye doğru değişken ve yoğunca hissedilen bir duygu durumdur. Öfke vücutta fizyolojik ve biyolojik etkiler yaratır. Kalp atış hızımızda ve kan basıncımızda artma olur. Bunun dışında enerji hormonlarımız adrenalin ve noradrenalin seviyelerimizde de yükselme başlar.
Haksızlığa uğradığımızda, hak etmediğimiz bir muamele gördüğümüzde ve bir şeyler yapmamız gerektiğini düşündüğümüzde öfkeleniriz. Öfkeyi yoğun yaşadığımızda ise adrenalin ile bedenimiz bize tepki verir ve “Kaç ya da savaş çünkü tehlikedesin” diyerek bizi harekete geçirir.
Tam da bu aşamada muhakeme özelliği taşıyan beynimiz bedenimize “Dur!” diyebilirse öfkemizi kontrol edebiliriz ve duygu ile değil, düşünce ile harekete geçebiliriz.
Muhakeme özelliği de sadece insan beynine has bir özelliktir çünkü beynimizdeki prefrontal bölge yalnızca insanda vardır ve bu bölge, düşünmeden sorumlu bir alandır.
Olumsuz duygularımız aslında, erdemli insan olabilme yolculuğunda önümüzü açan fırsatlardır. Öfke anında göstereceğimiz tepkilerimiz de bu yolculuğun nereye varacağını belirleyen imtihanlarımızdır.
Öfke anında nasıl davranmalıyız?
Öfke anında duyguyu pasifize edip düşünme sistemini harekete geçirebilmek için önce bir durun. Sonra bir diyafram nefesi alın ve etrafınıza bakın.
Dikkatinizi bir anlık da olsa sizi öfkelendiren şeyden uzak tutmaya ve o ortamdan uzaklaşmaya çalışın. Sonra aldığınız diyafram nefesinin tüm bedeninizdeki rahatlatıcı etkisini hissetmeye çalışın.
Kasılan kaslarınızın nasıl gevşediğini, nefes alışverişinizin nasıl yavaşladığını, kalbinizin eski ritmine nasıl geri döndüğünü fark edin.
Tüm bu bedensel tepkilerinizin normal seyrine kavuşmasıyla öfkeniz yatıştığına ve düşünerek hareket edebildiğinize şahit olun.
